1000-soortenweekend
Jaarlijks organiseert de Natuurstudiewerkgroep tijdens het laatste weekend van april het 1000-soortenweekend, voorheen de 1000-soortendag. Het doel is simpel, met zo veel mogelijk JNM’ers zo veel mogelijk soorten zien, en als het even kan liefst 1000 of meer. In dit nieuwsbericht blikken we nog een laatste keer terug op het 1000-soortenweekend van vorig jaar. Ook geven we al een paar tips mee hoe jij met je afdeling aan de slag kunt gaan. Want dat is natuurlijk het leukste: samen met je afdeling op zoek naar zo veel mogelijk soorten!
1000-soortenweekend 2024 in het kort
Vorig jaar organiseerden we voor het eerst het 1000-soortenweekend. Daardoor hadden we meer tijd om de kaap van 1000 soorten te ronden. We moedigden afdelingen ook aan om een weekendje te organiseren en een nachtvlinderval te zetten. Zo konden ze ook nog de hele nacht op soortenzoektocht gaan. In totaal trokken er ongeveer twintig afdelingen opuit, vaak bundelden afdelingen binnen één regio hun krachten. Dat is zéker goed! Van de West-Vlaamse polders tot diep in de Ardennen, in elk hoekje van het land waren er JNM’ers te vinden.
Zaterdag was amper aangebroken en de eerste waarnemingen stroomden binnen: nachtvlinders! Door het mindere weer was de vangst over het algemeen wat mager, maar door de dag heen konden we op zoek gaan naar planten en (korst)mossen. Zo geschiedde. In totaal determineerden we 355 plantensoorten en 56 (kortst)mossen. Puik werk! Snel werd ook duidelijk dat planten de meest populaire soortgroep ging worden. Begrijpelijk, planten lopen/vliegen niet weg en zijn ook met slecht weer op post. Ondanks het mindere weer kwamen er ook insecten- en vogelwaarnemingen binnen. Zondag bracht overigens geen beterschap. Er werden rukwinden tot 75km/u voorspeld. Gelukkig ging de wind in de loop van de namiddag liggen en vlogen de vlinders, zweefvliegen, bijen en het andere vliegende gespuis in het lentezonnetje rond!
Op het einde van het weekend strandden we op zo’n 900 soorten, wat absoluut niet slecht is! En wie weet zitten die 1000 soorten er met wat meer geluk en beter weer wel in dit jaar. Hieronder geven we alvast enkele tips om met de afdeling aan de slag te gaan.
Wat kan je met je afdeling doen?
In het héél kort: het weekend (of toch een groot deel ervan) van 26 en 27 april vrijhouden en een heuse natuurstudie-activiteit organiseren.
Hoe doe je dat dan, en hoe spot je zoveel mogelijk soorten?
Veel hangt af van de tijd die jullie als afdeling kunnen vrijmaken.
Heb je maar een namiddag vrij? Dan loont het meer om je te beperken tot één natuurgebiedje en dat helemaal binnenstebuiten te keren.
Heb je een dag vrij? Dan is een fietstocht doorheen de afdeling een leuk idee. Bij voorkeur ga je dan naar twee of drie gebiedjes die sterk van elkaar verschillen (bijvoorbeeld bos vs grasland, nat vs droog) zodat je verschillende soorten kunt zien.
Nog leuker wordt het wanneer je er een weekendje van kunt maken! Je kan dan ‘s avonds een nachtvlinderval zetten of triptraps (diervriendelijke muizenvalletjes) gebruiken om zo ook nachtelijke soorten te bestuderen. Er zal een wereld voor je opengaan!
Natuurlijk is dit makkelijker gezegd dat gedaan, maar wist je dat de NWG een eigen natuurstudiegids heeft gemaakt? Hier wordt voor elke soortgroep uitgelegd hoe je best aan de slag gaat! Je vindt de pdf van deze gids hier.
Daarnaast hangt het ook af van met welke leeftijdsgroep je werkt.
Gelukkig kan je ook met piepers aan natuurstudie doen. Niets is leuker dan met waternetjes in een poeltje vissen en die rare waterbeestjes van dichtbij bekijken. De onderkant van een boomstronk kan ook al een wereld vol alien-achtige wezentjes huisvesten.
Met ini’s en gewone leden kan je bijvoorbeeld een tocht door een natuurgebied doen, of zoals boven reeds beschreven een fietstocht doorheen de afdeling.
Natuurlijk wordt alles (of toch véél dingen) leuker met een beetje competitie. De NWG zal daarom voor elke deelnemende afdeling bingokaarten voorzien zodat je met je afdeling een heuse natuurstudiebingo kunt spelen!
Allemaal makkelijk gezegd, maar is er hulp?
Oh jazeker! We sommen de voornaamste hulpbronnen hieronder voor je op.
Bij vragen kan je altijd bij de natuurstudiewerkgroep terecht. Hiervoor mail je best jaar nwg@jnm.be (Voorzitter Karel) of simon.vandepitte@jnm.be (de Activiteitenverantwoordelijke). Zij kunnen je altijd van de nodige tips/inspiratie voorzien.
Als je specifiek natuurstudiemateriaal nodig hebt, kun je terecht bij https://jnm.be/nl/materiaal. Wie weet vind je hier wel wat je zoekt?
Voordat de Koers-AV-Fuif start zaterdag 8 maart, organiseren we een heuse sessie excursieplannen voor de afdeling! Hier valt ongetwijfeld wel interessante informatie te rapen. Schrijf je hier in.
In de lente-editie van Euglena komt een artikel over het gebruik van ObsMapp, Obsidentify en waarnemingen.be! Dat zijn drie cruciale tools voor excursies!
Ga mee op het NSC, oftewel natuurstudiecongres van 14 tot 19 april. Oké, het is een beetje sluikreclame, maar die week gaan de nerds van de NWG opzoek naar alles wat leeft en beweegt. Wees gerust: ze voorzien je graag van een woordje uitleg. Lijkt dat je iets te intens? In 2026 organiseert de NWG weer een natuurstudiecursus waar je de kneepjes van het vak kunt leren.
Ziezo, we wensen je alle succes met de organisatie van je spetterende natuurstudieactiviteit. Hopelijk bracht dit artikeltje al de nodige inspiratie!