Integriteitsbeleid

< Ga terug naar API

Hieronder vind je het integriteitsbeleid van JNM terug. Dit beleid wordt elk jaar werkjaar goedgekeurd door de AV. Tijdens het jaar evalueren de API's en de API-denkgroep dit en sturen waar nodig bij. We volgen de richtlijnen van de Vlaamse overheid om een integriteitsbeleid op te stellen. Dit beleid is van toepassing voor elke JNM’er.  

1 Inleiding 

 In het kader van het Vlaams Actieplan Integriteit vroeg Afdeling Jeugd van de Vlaamse overheid aan alle jeugdwerkorganisaties om een integriteitsbeleid uit te werken voor de eigen organisatie en een aanspreekpunt persoonlijke integriteit (API) aan te stellen.  

Uit onderzoek blijkt dat kinderen en jongeren vaak het slachtoffer zijn van fysiek, psychisch of seksueel geweld. Het thuisfront is niet altijd de plaats waar kinderen en jongeren met deze vormen van geweld geconfronteerd worden. Ook op school en in de jeugd- en sportsector worden ze daar mee geconfronteerd.  Daarnaast blijken jongeren vaker het slachtoffer te zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag door leeftijdsgenoten dan door volwassenen.  

JNM vindt het belangrijk dat haar leden zich veilig voelen binnen de werking. In ons integriteitsbeleid hebben we dan ook aandacht voor acties die hier mee toe kunnen bijdragen. Dit beleid zal nooit echt af zijn. Het beleid wordt up to date gehouden door de API’s en de API-denkgroep.

2 Hoe JNM persoonlijke integriteit ziet

Persoonlijke integriteit gaat over persoonlijke grenzen op verschillende vlakken. Waar iemand zijn grens ligt is heel subjectief. Vanaf dat die grens wordt overschreden is er sprake van een integriteitsschending. Het is dus belangrijk om te weten wat de persoonlijke grenzen zijn van de ander en deze te respecteren. We koppelen integriteit aan drie grote thema’s: pesten, agressie en seksualiteit. Zoals eerder benoemd, zijn grenzen voor iedereen anders, en gaat het dus niet enkel over pesten, agressie en seksualiteit.  

3 API binnen JNM  

 3.1 Wat is een API  

API staat voor aanspreekpunt persoonlijke integriteit. Binnen JNM zijn er minstens twee API’s: een beroepskracht (personeelslid) en een JNM’er (vrijwilliger). De API zijn er voor iedereen. Piepers, Pini’s, Ini’s gewone leden en ouders. Bij klachten of eigen ervaringen met grensoverschrijdend gedrag kan er contact worden opgenomen met één of meerdere van de API’s. De API luistert naar het verhaal en bekijkt samen met de melder welke verdere stappen kunnen gezet worden. Niet alle integriteitsschendingen komen rechtstreeks bij de API’s, deze kunnen bijvoorbeeld ook via de noodtelefoon komen. 

Samen met de API-denkgroep trachten zij zo goed als mogelijk op de hoogte te zijn van wat er leeft binnen de organisatie. Zodat zij verbeterende acties kunnen formuleren.

3.2 Situaties waarvoor het API kan gecontacteerd worden 

De drie basisthema’s die een integriteitsschending kunnen bevatten zijn agressie, pesten of seksueel grensoverschrijdend gedrag. Verder kunnen ook discriminatie, machtsmisbruik, het verzaken van psychisch welzijn, etc. iemands integriteit schaden. 

Uiteindelijk is en blijft integriteit een subjectieve term. Het is iets dat zich op vele manieren kan uiten en ook een multidimensioneel begrip. Waar het vooral op neerkomt is dat wanneer een persoon het gevoel heeft dat zijn/haar/x grens is overschreden, deze terecht kan bij de API’s. Ook leden die geen rechtstreeks slachtoffer zijn kunnen bij de API terecht. 

3.3 Profiel van het API  

We kiezen er bij JNM voor om twee API’s per werkjaar aan te stellen, bestaande uit een personeelslid en een vrijwillig.st.er.  

Er zijn twee API’s zodat deze met elkaar kunnen overleggen (indien toestemming van de betrokkene) en gerichter kunnen handelen in moeilijke situaties. Ook vergroot dit de kansen dat er altijd een API klaar staat wanneer de andere (even) niet bereikbaar is. 

De keuze voor ‘personeelslid en vrijwillig.st.er’ kan de drempel verlagen:  

  • wanneer een JNM’er liever met een JNM’er praat 

  • wanneer het gaat over iemand die dichter bij de ene dan de andere API staat 

Tot slot is een API géén hulpverlener, of detective die achter de feiten aangaat. De persoon heeft geen beroepsgeheim, maar er wordt wel uitgegaan van discretieplicht. Ook is de API best geen Bestuurder omdat: 

  • API zijn veel werk kan beteken 

  • Een Bestuurder dikwijls verder staat en minder aanspreekbaar lijkt voor een gemiddelde JNM’er 

3.4 Voor wie zijn de API’s 

Alle leden, ouders, en iedereen die betrokken is bij JNM kan bij de API’s terecht voor volgende redenen:   

  • met vragen over het thema integriteitsschending 

  • als ze persoonlijk geconfronteerd worden met een integriteitsschending 

  • als ze getuige zijn van een integriteitsschending 

 Daarnaast kan een afdelingsbestuur ook contact opnemen met de API’s als ze binnen de afdeling te maken hebben met een lid die een traumatische gebeurtenis meemaakte (echtscheiding van de ouders, sterven van een dierbare, …) en dat heeft een invloed op mede leden en/ of begeleiding en de werking. Dan bekijken we samen hoe we / de afdeling hier mee verder kunnen/ kan. 

 

4 Integriteit binnen JNM  

JNM draagt integriteit hoog in het vaandel. Wij vinden het belangrijk dat jongeren zich goed en veilig voelen in onze organisatie, een voorwaarde om te groeien en open te bloeien. Om integriteit binnen de werking zo goed als mogelijk te waarborgen zetten we in op drie niveau’s: kwaliteit, preventie en reactie.  

Kwaliteit 

Kwaliteit gaat erover hoe we er binnen JNM voor zorgen dat iedereen zich goed kan voelen. Het gaat over de basis, over hoe we bij JNM omgaan met morele, lichamelijke, geestelijke en seksuele integriteit, welbevinden en aanverwante thema’s. Enkele voorbeelden daarvan zijn: Verdeelspelletjes om een groep te splitsen zonder dat er kinderen uit de boot vallen. Jongens en meisjes die zich apart wassen tijdens een kamp. Het vrij laten van het dragen van kledij met JNM-logo. Voor de kinderen naar huis gaan, na een activiteit, een ritueel houden zoals samen een afdelingslied zingen. Op kamp de dag afsluiten met een rondje over hoe iedereen de dag ervaren heeft (aan het kampvuur). Een bedankingscultuur binnen een afdelingsbestuur.   

Preventie 

Preventie bouwt verder op kwaliteit. Door preventieve acties te voeren probeert men het risico op seksueel grensoverschrijdend gedrag, pesten, discriminatie, agressie, … zo klein mogelijk te maken.  Enkele voorbeelden daarvan zijn: afdelingen motiveren om deel te nemen aan “week tegen pesten”. Sessie groepsdynamica op cursus zodat cursisten kunnen inspelen op het groepsvormende proces bij het begeleiden van een groep. Sessie “houding als begeleider” op cursus zodat cursisten weten hoe ze pestsituaties kunnen voorkomen.  

Reactie 

Reactie bouwt verder op preventie. Het gaat over hoe we met een incident omgaan, welke procedure, werkwijze, rapportage en/of zorg er nodig is. Als een case bij de API’s komt is het hun taak om een gepaste reactie en nazorg te voorzien. Ook trachten we bij JNM een klimaat te creëren waar er geen ruimte/tolerantie is voor seksueel grensoverschrijdend gedrag, pesten, discriminatie, agressie, …