Zero-waste spel

SPELVERLOOP

Ini’s krijgen elk een groot karton bord. Ze moeten zelf een huis met kamers tekenen en zoveel mogelijk zero-waste swaps verzamelen en die incorporeren in hun tekening. Dit kunnen ze doen bij verschillende postjes waar een leider bij staat. Op het einde zijn er 3 winnaars: degene met de meeste swaps in verschillende kamers, degene met het mooiste huis, degene met de meeste swaps in totaal.

postjes:

• Afvalraap postje: hier moeten ini’s een kleine zak vullen met afval en in de juiste grote zakken sorteren. Hiervoor krijgen ze 2 swaps. Wanneer ze de zak dan correct sorteren in pmd en restafval zak, krijgen ze nog een swap.

• Het quizpostje: hier krijgen de ini’s een quizvraag, juist antwoorden = 1 swap

• Het opdracht postje: hier krijgen de ini’s een klein opdrachtje, goed uitgevoerd = 1 swap

• Het gevecht postje: hier moeten 2 ini's tegen elkaar strijden. Winnaar krijgt 2 swaps, verliezer niets

Ini’s mogen niet 2 keer na elkaar naar hetzelfde postje gaan.

Indien te weinig leiding kan 1 leiding wel meerdere postjes doen.

Op het einde kan nog een kleine uitleg gegeven worden rond de R’s. Er kan ook gevraagd worden wat ze al doen en wat ze wel eens willen proberen.

Quizvragen:

• Hoeveel kg afval produceert een Belg  gemiddeld elk jaar?

a) 212 kg gemeentelijk afval/jaar

b) 312 kg gemeentelijk afval/jaar

c) 412 kg gemeentelijk afval/jaar

• Hoeveel kg afval wordt verbrand per belg?

a) 98 kg/inwoner

b) 146 kg/inwoner

c) 177 kg/inwoner

• Mag een chipszak in de pmd-zak? (check of dit hetzelfde is in jouw gemeente)

Chipszakken zijn plastic verpakkingen, waarbij een aluminium kleurtje op 'verdampt' is. Het gaat hier dus niet om een samenstelling van een plastic laag en een aluminium laag, maar om één plastic laag die gekleurd is. Deze chipszakken mag je daarom sorteren in de PMD-zak.

• Hoeveel kg afval werd gesluikstort per vlaming in 2019?

1. 4.88 kg/vlaming

2. 5.22 kg/vlaming

3. 5.88 kg/vlaming

• Moet ik de verpakkingen uitspoelen voor ze in de pmd-zak te gooien? (check of dit hetzelfde is in jouw gemeente)

Wassen of uitspoelen van de verpakkingen is in principe niet nodig. De verpakkingen moeten wel goed geledigd zijn. Wanneer u het product volledig hebt opgebruikt, kunt u de verpakkingen sorteren zonder dat u ze nog verder hoeft te reinigen.

• Indien er niets gedaan wordt aan de stijgende productie van plastiek en dus ook stijgende vervuiling van de oceaan, in welk jaartal ongeveer zal er qua gewicht evenveel plastic zijn als vis?

a) 2040

b) 2050

c) 2060

• Wanneer ik vervuild karton, zoals bvb een pizzadoos waar wat vet aanhangt van de pizza, wil weggooien, waar hoort deze dan thuis? (Check of dit hetzelfde is als in jouw gemeente)

Bij restafval, te sterk vervuilde vezels verstoren het recyclageproces en halen de kwaliteit van het gerecycleerd papier naar beneden.

• Hoe groot werd de plastic soep geschat in oppervlakte in 2019?

a) 1 miljoen vierkante km

b) 1.3 miljoen vierkante km

c) 1.6 miljoen vierkante km

Opdrachten:

• Maak een kort gedicht over de plastic soep

• Vul 1 minuut met wat jij persoonlijk doet om je afvalverbruik te verminderen

• Sta 1 minuut op 1 been

• Zoek een stoel waar je niet kan op zitten (paddenstoel…)

• Maak een toren van 30 cm hoog

• Loop een toertje rond het bos

• Zoek het hoogste punt in de buurt en roep heel luid: ‘Wie sluikstort is een vieze paddenstoel’.

• Doe de worm op de grond

• Creeër een plogging emoji (joggen en afval oprapen)

• Met grassprietjes, spel de 5 R’s

• Maak een heksenhoed van natuurmateriaal

• Gorgel een liedje, leiding raad welk liedje

Gevechten:

• maak het mooiste kunstwerk met afval in 5 minuten

• zeg eens euh, als iemand euh zegt mag de andere persoon praten, wie op 2 minuten aan het praten is wint. Topic: afval

• parcours maken, om ter eerst parcours afleggen

• klim zo hoog mogelijk, je hebt 2 minuten (wel op een veilige manier)

• Kijk elkaar aan: wie eerst lacht of wegkijkt verliest.

• Spring zo ver mogelijk

SWAPS:

(vraag hen voor welke kamer ze een swap willen)

Badkamer:

• Gebruik een oorlepel, herbruikbaar wattenstaafje of een doek in de plaats van een wattenstaafje om je oren uit te kuisen

• Ontschmink je met herbruikbare wattenschijfjes.

• Gebruik hervulbare deodorant of deodorant in kartonnen verpakking

• Gebruik solide zeep en shampoobar in karton verpakking

• Gebruik een tandenborstel die volledig gecomposteerd kan worden

• Gebruik flosdraad van zijde of bamboe die na gebruik kan gecomposteerd worden

• Neem een douche in plaats van een bad, probeer ook zo kort als nodig te douchen.

Huiskamer:

• Koop meubels tweedehands (bvb in de kringloopwinkel, ecoshop of facebook marketplace)

• Koop of krijg stekjes van planten van andere mensen in de plaats van telkens een nieuwe plant te kopen in de winkel. Vaak zijn er facebookgroepen waar planten en stekjes aangeboden worden.

• Zet je thermostaat een graadje lager, en doe een dikkere trui aan. Of zet je gezellig onder een dekentje.

Keuken:

• Gebruik geen wegwerp diepvrieszakjes maar herbruikbare diepvriesdoosjes

• Composteer je groentenafval in plaats van ze in de restafvalzak te gooien.

• Heb je te veel eten gemaakt en heb je de volgende dagen geen tijd om het restje op te eten? Vries het in!

• Geef producten waarvan je weet dat je ze niet zal opeten weg aan andere mensen die dit wel lusten.

• Koop losse groenten die niet verpakt zijn.

• Koop servies en dergelijke tweedehands (bvb in de kringloopwinkel)

• Koop droge producten die lang meegaan (bvb rijst, pasta, bloem,…) in bulk

• Maak zelf koekjes of dessert ipv apart verpakte koekjes te kopen

• Gebruik een siliconen bakmat die je oneindig lang kan gebruiken in plaats van telkens nieuw bakpapier (die je bij restafval moet smijten omdat het papier dan vervuilt is…).

• Gebruik bijenwas wraps in plaats van plastic folie of aluminium papier.

• Vul je afwasbak alvorens de afwas te doen in plaats van de kraan te laten lopen tijdens de afwas. Je kan ook het eerste koude water opvangen voor het warm word om daarmee je planten water te geven.

• Kijk af en toe eens op de too good to go app of je eten kan redden uit de supermarkt.

Slaapkamer:

• Gooi oud beddengoed niet weg maar bekijk of je er eventueel iets uit kan maken, bvb doekjes om mee te kuisen

• Koop je bed en andere meubels tweedehands.

• Koop niet al je kleren nieuw, shop ook eens in tweedehands klerenwinkels of the vinted app of organiseer een kledingruil met je vrienden. Indien je liever niet tweedehands koopt, koop dan milieuvriendelijke kleren van goede kwaliteit die je lang en veel zal dragen.

• Als je enkel slaapt in je slaapkamer is het niet nodig je kamer te verwarmen. Het is beter voor mensen om in een iets koudere kamer te slapen. Heb je te koud? Investeer dan in een dikker dekbed of pittezak.

Tuin:

• Installeer een composthoop/bak

• Begin een moestuintje zodat je je eigen groentjes kan kweken

• Voorzie een regenwaterput of regenwaterton om regenwater op te vangen.

• Maai je gras eens wat minder vaak, of een kleiner oppervlak.

Toilet:

• Gebruik een menstruatiecup ipv tampons

• Gebruik herbruikbare maandverbanden/inlegkruisjes of speciaal ondergoed die goed absorbeert.

• Koop WC-rollen in kartonnen verpakking indien mogelijk, of koop veel rollen WC-papier in 1 verpakking. WC-papier wordt niet slecht.

• Installeer eventueel een bidet om je WC-papier verbruik te verminderen.

Materiaal:

• Kartonnen 

• Stiften

• Kleine zakjes waar ze afval kunnen insteken

• Grijpers om afval te grijpen

• Pmd, restafvalzak en kartonnen doos waar ze dat afval dan kunnen sorteren.

• Blaadje met uitleg over de R’s

• Handschoenen om afval vast te nemen

• Lat van 30 cm

• Materiaal voor een parcours

• Bekertje en water om te gorgelen

De 5 R's:

1. Refuse: weiger afval die slechts 1 keer gebruikt wordt, bvb groenten kopen die niet in verpakking zitten, je product hervullen in de verpakking die je al hebt

2. Reduce: verminder je afval, heb je die nieuwe gsm nodig of kan je wel nog een aantal jaar weg met je oude gsm, heb je wel zoveel kleren nodig, zal ik een product wel genoeg gebruiken om het aan te kopen of kan ik beter gewoon lenen van iemand anders of huren als ik het nodig heb. Maar ook: verminder je afval die niet gerecycleerd kan worden.

3. Reuse: hergebruik. Vervang zaken die normaal wegwerp zijn door iets die je telkens opnieuw kan gebruiken, bvb de bijenwas wrap of die siliconen bakmat, herbruikbaar wattenstaafje.

4. Repurpose: transformeer wat je al hebt in plaats van het weg te gooien. Maak bvb poetsdoekjes van oude lakens of kleren, gebruik je oude tandenborstel om gootputjes uit te kuisen, maak compost van je groentenafval en gebruik het in je moestuin of voor je binnenplanten.

5. Recycle: indien afval niet te vermijden was, sorteer je afval dan zo goed mogelijk zodat zoveel mogelijk van je afval kan gerecycleerd worden.